DUKAN DİYETİ NEDİR?
Fransız beslenme uzmanı ve diyetisyen Dr. Pierre Dukan tarafından oluşturulmuştur. Fransız doktor tıbbi uygulamalarına ilk olarak nörolojist olarak başlamıştır. Buna rağmen, 40.000 hastadan sonra, Dukan diyet programı nedeniyle dünya çapında tanınan bir diyetisyen olmuştur. 2000 yılında “Dukan Diyeti” yayımlanmıştır ve zaten popüler olan Fransız doktoru marka haline getirmiştir. Son on yılda Dukan’ın diyet programı, tıpkı İngiltere ve Amerika’da hit olan beslenme programı gibi global bir başarı elde etmiştir.
DUKAN DİYETİ NASIL UYGULANIR
Dukan Diyeti yüksek protein, düşük yağ ve karbonhidrat diyetidir. Kişiler, 100 maddelik yiyilebilecekler listesinden istediklerini arzu ettikleri kadar yiyebiliyorlar. Diyet hızlı kilo kaybettiren bir program olarak oluşturulmamıştır. Onun yerine uzun süre korunabilecek yavaş yavaş verilen kilo hedeflenmektedir.
Diyet, hastaların kilo verme yolculuklarına kılavuzluk etmesi için dört aşamaya bölünmüştür. Her aşama belli gıdaların yenmesi, belli egzersizlerin yapılması, belli su tüketilmesi ve aşama kaydedilmesi için tasarlanmıştır. İlk üç aşama istediğiniz kiloya gelince sonlanır. Son aşama sağlıklı bir hayat tarzını sürdürmek için tasarlanmıştır.
DUKAN DİYETİNİN AŞAMALARI
1. Aşama : ATAK
Bu aşama hızlandırılmış protein programıdır. Kişiler balık, tavuk gibi yağsız etlerden, yağsız jambon ve yumurta gibi diğer kaynaklardan oluşan 68 yüksek proteinli gıda arasında seçim yapmak zorundadır. Ek olarak, kişiler 1,5 yemek kaşığı yulaf kepeği ve günde en az 1,5 litresu tüketmek zorundadırlar. Yulaf kepeği oldukça tok tutan yüksek oranda life sahiptir ve bu aşamada izin verilen tek karbonhidrat kaynağıdır. Hastaların günde 20 dakika yürümesi gerekmektedir. Bu aşama istenilen kilo baz alınarak 10 günde sonlanır. Ortalama olarak, birçok insan bu aşamada 5 gün kalmaktadır ve kabaca 4 ila 7 kilo kaybeder.
2. Aşama : SEYİR
Bu aşama kişilerin kilolarının çoğunu kaybettikleri dönemdir. Seyir aşaması 100 maddelik listenizdeki yiyebileceğiniz gıdalara 32 çeşit sebze eklemektedir. Bu aşamada karbonhidrat içermeyen sebzeler tüketebilirsiniz, bu demek oluyor ki patates gibi sebzelere izin verilmiyor. Bu aşamada gıdalar dönüşümlü olarak tüketilir. Bir gün, Atak aşamasında olduğu gibi tamamen protein günü olmalıdır. Bir sonraki gün protein ve sebze günü olmalıdır. Kişiler, Atak aşamasında olduğu gibi her gün aynı miktarda yulaf ezmesi ve su tüketmeye devam etmek zorundadır. Hastaların günde 30 dakika yürümeleri gerekmektedir. Seyir aşamasının devam süresi hastanın kaybetmek istediği kilo ile bağlantılıdır. Tipik olarak bu aşama istediğiniz kiloya ulaşana kadar 1 kilo başına 3 gün sürer.
3. Aşama : PEKİŞTİRME
Bu aşama hastalara bu diyeti nasıl hayat tarzları haline getireceklerini öğreterek verdikleri kiloyu geri almadan korumaları için tasarlanmıştır. Hastalar önceki aşamalarda olduğu gibi her gün istedikleri kadar protein ve sebzeyi, yulaf kepeği ve suyla birlikte yiyebilirler. Bu aşama hastalara yasaklı olan bazı yiyecekleri tüketebilmeleri için izin vermektedir. Örneğin; meyve, peynir ve ekmek gibi gıdalar her hafta küçük porsiyonlar halinde tüketilebilir. Ayrıca hastalara her hafta bir ya da iki kere kutlama yemeği için izin verilmektedir, yani istediklerini yeme izinleri vardır. Hastaların bu aşamada bir gün tamamen protein içerikli beslenmeleri gerekmektedir ve bunu her hafta aynı gün tekrarlamalıdırlar. Ayrıca kişiler her gün 25 dakika yürümek zorundadırlar. Pekiştirme aşamasının devam süresi, Seyir aşamasında kaybedilen her bir kilo için 5 gündür. Dolayısıyla eğer Seyir aşamasında 18 kilo kaybettiyseniz Pekiştirme aşaması 90 gün ya da 3 ay sürecektir.
4. Aşama : KALICI STABİLİZASYON
Son aşama hayatınızın geri kalanında hayat tarzınız olacak şekilde tasarlanmıştır. Dukan, kişilerin ilk üç aşamadaki katı kurallardan sonra artık sağlıklı bir şekilde nasıl yemek yiyeceklerini öğreneceklerine inanmaktadır. Hastalar kendi rutinlerini ya da düzenlerini oluşturacaklardır. Bu aşama hastalara haftanın bir günü tamamen protein içerikli beslendikleri sürece geri kalan 6 gün istedikleri her şeyi yiyebilmeleri için izin vermektedir. Bu aşamanın uyulması gereken üç kuralı vardır:
Her gün 3 yemek kaşığı yulaf kepeği tüketilmesi.
Asansör kullanmak yerine merdivenlerin tercih edilmesi
Her Perşembe’nin protein günü yapılması
Ayrıca hastaların önceki aşamalarda olduğu gibi her gün düzenli yürüyüşün de dâhil olduğu düzenli egzersiz yapması gerekmektedir.
DUKAN DİYETİNDE TAVSİYE EDİLEN GIDALAR
Et ve Sakatat (İç organlar), Balık, Deniz Ürünleri, Kümes Hayvanları, Yağsız Şarküteri Ürünleri, Sebze Proteinleri (Tofu), Sebzeler
DUKAN DİYETİ DİĞER DİYETLERLE KARŞILAŞTIRILDIĞINDA NASILDIR?
Atkins diyetinin de dâhil olduğu onlarca yüksek protein/düşük karbonhidrat diyeti vardır. Buna rağmen Dukan Diyeti ile Atkins diyeti gibi diyetler arasında birçok fark vardır:
- Kalori hesabı yoktur
- Düşük yağ tüketimine odaklanır
- İzin verilen 100 gıdanın hepsi doğaldır
- İzin verilen 100 çeşit gıdadan yiyebileceğiniz miktarla ilgili sınırlama yoktur
DUKAN DİYETİNİN FAYDALARI
- Diyet yağsız et ve sağlıklı sebzeleri yemeyi hedeflemektedir.
- Yağ alımı düşüktür
- Su tüketimine ağırlık verilmektedir
- Multivitaminler tavsiye edilmektedir
- Her gün egzersiz yapılması salık verir.
- Kombine edilen diyet ve egzersiz tavsiyeleri kalp krizi, hipertansiyon ve obezite gibi sağlık sorunlarını önlemek için idealdir.
- Hastalar bu diyetle görece daha çabuk kilo kaybederler.
- Çabuk kilo verilmesi hastaları devam etmeleri ve disiplinli olmaları açısından motive eder.
- Bu diyet ile asıl amaç daha sağlıklı bir hayat tarzının sağlanmasıdır.
DUKAN DİYETİNİN SAKINCALARI
- Vücudun ihtiyacı olan tüm besinleri içermemektedir
- Meyveleri, bütün tahılları ve yağları hariç tutar
- Kısa zamanda önemli ölçüde kilo kaybı safra kesesi taşı gibi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir
- İlk verilen kilolar vücuttaki yağlardan değil, çoğunlukla su ve kastan verilir.
- Kabızlık artar
- Kötü nefes ve ağız kuruluğu
- Karbonhidrat eksikliğine bağlı olarak yorgunluk artar
- Diyet, hastaları uzun süre mahrum bırakan karbonhidrat kısıtlamasıyla ilgili yeterince bilgilendirmemektedir. Bu, ciddi besin eksikliğine neden olabilmektedir.
- Yiyebildiğiniz bütün aşamalar uzun süreli sorunlara neden olabilmektedir. Porsiyon kontrolü ile ilgili bir vurgu yer almamaktadır.
- İlk aşama temel vitaminler, lifli ve kalp sağlığı için faydalı gıdalar gibi sağlıklı öğeler açısından yeterince desteklenmemektedir.
- Sürekli et tüketmek pahalıya mal olabilmektedir.
- Yüksek protein diyeti böbreklerde ve karaciğerde sorun yaratabilmektedir.
- Son aşamada haftanın 6 günü istediğinizi yiyebileceğiniz, 7. gün ise protein içerikli beslenmeniz gerektiği söylenmektedir. Bu ilk 6 gün alınan kalorilerin dengelenmesini sağlamaz. Bir gün proteinle beslenmek ve egzersiz yapmak 6 gün boyunca tüketilen her şeyi dengelemez.
